Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Cardamino(-di-sèt-fuioun)
Cardamine heptaphylla
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cardamine à sept folioles.
Descripcioun :Grando cardamino que trachis dins li bos fres coume li faio e li blachiero. Es uno planto sènso péu emé un gros rizoumo (4 à 10 mm de diamètre) qu'a d'escaumo de 1 à 2 mm. Fai uno bello enflourejado de flour blanco o roso. Li boudousco, pulèu longo, fan de 3 à 8 cm. Se recounèis evidentamen à si fuioun groupa pèr sèt (fotò).
Usanço :Èi pas uno planto di mai goustouso, mai èi manjadisso. Li fueio se fan pulèu couire, an un goust proche dóu caulet e dóu raifort. Li flour soun peréu bono à manja.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Faio
- Blachiero
- Bos fres
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Cardamine heptaphylla (Vill.) O.E.Schulz, 1903